Bên cạnh các giá trị về lịch sử, Khu di tích còn có giá trị về sinh thái. Đó là sự đa dạng phong phú về động thực vật. Theo kết quả điều tra đa dạng sinh học của Phân viện điều tra quy hoạch rừng II, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn vào năm 1999, Khu di tích Xẻo Quít có 170 loài thực vật và 200 loài động vật hoang dã và bò sát. Xẻo Quít là nơi hội tụ đông đủ các loài thực vật tiêu biểu của vùng Đồng Tháp Mười như: đưng, sậy, năng, lác, lúa ma...và có nhiều loài là cây thuốc, là rau có ích đối với con người như: sen, súng, rau đắng đất, điên điển, … trong đó loài thực vật đang có mặt, chiếm số lượng nhiều nhất tại khu rừng tràm Xẻo Quít là dây Bòng bong.

 
Du khách chek in dưới thảm bòng bong buổi sáng tuyệt đẹp

Bòng bong có tên khoa học là Lygodium microphyllum (Cav) R.Br, thuộc họ Schizeaceae. Bòng bong có tên gọi khác là Hải Kim Sa (trong Đông y), là loài thực vật dạng dây leo, thường mọc ở đồng bằng, đồi, núi thấp, những nơi có vùng đất ẩm, ngập nước theo mùa, bòng bong mọc thành đám trong nhiều quần xã thực vật thứ sinh. Dây bòng bong có thân mềm và dài, lá bòng bong là lá kép có chiều dài khoảng từ 05 -10cm, mỗi lá thường có những túi bào tử nằm ở phần mép lá, loại bào tử này có hình tròn màu nâu vàng hoặc nâu nhạt, kích thước rất nhỏ. Tại Việt Nam, dây bòng bong phân bố rất nhiều ở các tỉnh miền Tây, nhiều nhất là vùng Đồng Tháp Mười.

Bòng bong leo bám quanh các thân cây cổ thụ xanh rờn, tạo thành những khối
hình chóp nón khổng lồ kiêu hãnh tại Xẻo Quít

Tại Xẻo Quít, bòng bong leo bám quanh các thân cây cổ thụ xanh rờn, tạo thành những khối hình chóp nón khổng lồ kiêu hãnh tạo cảm giác như lạc vào rừng nguyên sinh với khung cảnh tự nhiên hoang dã. Đến thăm khu căn cứ Xẻo Quít hôm nay, du khách được các cô gái hướng dẫn viên, trông trang phục quần áo bà ba đen, đầu đội nón vải, cổ quàng khăn rằn như ngày nào, đưa đi bằng xuồng ba lá, hay đi bộ theo lối mòn tùy theo ý thích mỗi người, chiêm ngưỡng những công trình thời chống Mỹ như Hội trường, nhà làm việc, nhà ở, nhà bếp, công sự, hầm bí mật…, sống lại những năm tháng chiến tranh ác liệt nhưng rất hào hùng, được nghe kể những mẫu chuyện thời kháng chiến còn được chiêm ngưỡng vẻ đẹp tự nhiên của khu rừng tràm với những cây tràm được trồng cách đây trên 60 năm giờ đã thành cổ thụ. Dây bòng bòng xanh rờn bám quanh những thân cây tràm đã tạo nên một thảm rừng xanh mướt, càng đẹp mắt hơn khi ánh nắng ban mai xuyên qua từng kẻ lá bòng bong làm cho khu rừng trở nên lung linh hơn, đẹp như một bức tranh sơn thủy. Được dạo bước dưới thảm bòng bong xanh rờn, nghe gió vi vu hòa trong tiếng chim ríu rít. Tất cả những điều đó đã làm cho Xẻo Quít trở thành một điểm đến độc đáo, nên thơ và hấp dẫn mọi người.

Tham quan bằng xuồng tại khu di tích Xẻo Quít

Du khách duyên dáng cùng vòng nguyệt quế bòng bong

Xẻo Quít còn làm say lòng du khách với khu vui chơi, du lịch dã ngoại rộng 25ha với những dòng kênh, cánh đồng, ao sen… tạo thành một khu liên hợp với nhiều trò chơi dân gian mang tính giáo dục và trải nghiệm thực tế thú vị.

Ngoài tham quan, nghỉ ngơi, đến với Xẻo Quít du khách còn được trải nghiệm và  học cách đan lát các vật dụng trong gia đình như giỏ đi chợ, kệ đựng sách báo… từ những cây bèo tây (lục bình) phơi khô.

Một điểm thú vị khi đến Xẻo Quít là du khách sẽ được “đi xuồng gỡ chài”, lắc lư trên xuồng ba lá men theo rừng tràm để đi gỡ chày bắt cá, tôm,… những sản phẩm thu được sẽ được chế biến thành những món đặc sản dân dã nhưng không kém phần hấp dẫn.

Sau khi tham quan, vui chơi thỏa thích, khu ẩm thực và nhà hàng Xẻo Quít mang đậm chất quê sẽ là điểm dừng chân lý tưởng để bạn thưởng thức các món đặc sản trứ danh xứ đồng tháp mười, như: cá lóc nướng trui gói lá sen non, chuột đồng nướng, lươn đồng nấu chua, ếch nướng mọi, lẩu cá linh… Còn gì thú vị hơn khi vừa dùng cơm vừa thưởng thức và giao lưu đờn ca tài tử, rồi tự do khám phá tham quan rừng tràm nguyên sinh, câu cá giải trí, hoặc mắc võng nằm nghĩ dưới tán rừng tràm xanh mượt…

Với thế mạnh về điều kiện tự nhiên, Xẻo Quít còn giữ được nét hoang sơ và khung cảnh thôn quê bình dị. Xẻo Quít thực sự là điểm dừng chân rất đặc biệt và phù hợp với những ai muốn tạm xa khỏi cuộc sống hiện đại đầy bận rộn và căng thẳng tìm đến một nơi yên tĩnh, dân dã. Đồng thời với vai trò là điểm đến văn hóa lịch sử, Xẻo Quít còn là nơi kết nối những thời đại đã đi qua, làm tăng lòng tự hào và tình yêu đối với quê hương, đất nước.

Trần Nhung