1 góc Làng hoa Sa Đéc nhìn từ trên cao
Đồng Tháp là một tỉnh nông nghiệp, với gần 70% dân số sinh sống ở nông thôn; Điều kiện tự nhiên, thời tiết, khí hậu nhiệt đới gió mùa, đất đai màu mỡ, nước ngọt quanh năm; Nền nông nghiệp phong phú với nhiều sản vật nổi tiếng, đặc biệt là hoa, trái cây, thuỷ sản; Nông dân Đồng Tháp cần cù, sáng tạo, hồn hậu và mến khách, các giá trị về lịch sử, văn hóa bản địa, ẩm thực đặc trưng Nam Bộ,... là những lợi thế để Đồng Tháp phát triển loại hình du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp. Du lịch nông nghiệp tại Đồng Tháp mới hình thành và phát triển trong những năm gần đây, bước đầu đã góp phần đa dạng hóa, làm phong phú sản phẩm, tăng thêm sự lựa chọn cho du khách khi tìm hiểu, trải nghiệm kinh tế - xã hội, khám phá vẻ đẹp của quê hương – văn hóa -con người Đồng Tháp.
Hình thành và phát triển từ năm 2016, đến nay trên địa bàn Đồng Tháp đã có hơn 60 điểm tham quan du lịch gắn với nông nghiệp và trải nghiệm làng nghề được thành lập, đi vào hoạt động. Các mô hình du lịch kết hợp với nông nghiệp hoạt động khá hiệu quả, đã giúp kéo dài chuỗi giá trị, gia tăng giá trị nông sản, tạo thêm việc làm ở nông thôn, đem lại nguồn thu ổn định cho nông dân. Nổi bật nhất là các mô hình ở thành phố Sa Đéc và huyện Tháp Mười, Lai Vung.
Phát huy thế mạnh về Sen, các hộ kinh doanh ở Khu Đồng Sen Tháp Mười khai thác loại hình du lịch trải nghiệm: chèo xuồng ngắm cảnh đồng sen, cảnh thu hoạch, câu cá, thưởng thức ẩm thực đồng quê với nhiều món ăn được chế biến từ sen. Hiện tại đã có 12 hộ tham gia khai thác du lịch. Đây là điểm thu hút đông đảo khách du lịch từ TP Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận vào dịp cuối tuần và các kỳ nghỉ lễ. Trung bình một tháng các điểm tham quan đồng sen đón và phục vụ trên 10.000 lượt khách. Vào những dịp cao điểm lễ, Tết trung bình một ngày có trên 1.000 lượt khách du lịch đến đây tham quan và trải nghiệm.
Hoàng hôn trên cánh đồng Sen Tháp Mười
Đối với phía Nam sông Tiền, Lai Vung cũng là một điểm sáng về sản xuất nông nghiệp kết hợp làm du lịch. Với lợi thế trái cây đặc sản nổi tiếng khắp cả nước, quýt hồng Lai Vung với vẻ đẹp rực rỡ làm say đắm lòng người. Đến Lai Vung vào mùa quýt hồng, du khách không chỉ được hít thở không khí trong lành tươi mát, mà còn có thể tự tay hái trái, thưởng thức trái quýt đặc sản vừa hái và các sản phẩm chế biến từ quýt như nước quýt, mứt vỏ quýt các loại,.. Cấp ủy và chính quyền huyện Lai Vung đã chỉ đạo chọn một số nhà vườn tiêu biểu làm điểm liên kết phát triển du lịch nông nghiệp kết hợp mua sắm đặc sản. Đến đây, du khách có thể chụp hình lưu niệm cùng bạn bè người thân với những cây quýt hồng, cam xoàn, quýt đường, thưởng thức các món ăn đặc sản miền Tây, nhất là được thư giãn với món ăn tinh thần đặc sắc của miền quê sông nước như nghe “Đờn ca tài tử”, hò Đồng Tháp vốn rất nổi tiếng từ lâu trên đất Lai Vung. Các điểm tham quan vườn quýt hồng từ khi khai trương hoạt động đến nay đã đón tiếp và phục vụ hơn 145.000 lượt khách, tổng thu đạt khoảng 43 tỷ đồng.
Du khách tham quan và chụp hình lưu niệm tại điểm tham quan du lịch sinh thái vườn quýt hồng Hưng Phát
Đặc biệt mô hình du lịch – nông nghiệp thành công nhất là Thành phố Sa Đéc. Hiện nay TP Sa Đéc có 12 điểm tham quan trải nghiệm du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng, trong đó có 05 điểm cộng đồng đủ điều kiện được UBND tỉnh ra quyết định công nhận là Điểm du lịch (cấp tỉnh) theo Luật Du lịch 2017, có 03 điểm du lịch cộng đồng được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao theo bộ tiêu chí du lịch nông thôn,... Đây là những điểm đến hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách khắp mọi miền đất nước và bạn bè quốc tế đến tham quan và thưởng ngoạn. Ngoài việc được tận hưởng cái đẹp, hương sắc các lòai hoa, du khách còn được nghe các nghệ nhân, tình nguyện viên giới thiệu đặc điểm, xuất xứ, ý nghĩa, giá trị tinh thần và kinh tế của từng loại hoa kiểng, ngắm nhìn các tiểu cảnh phong phú, đậm chất nghệ thuật kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, sáng tạo và hấp dẫn trên đường hoa Sa Nhiên – Cai Dao. Những năm như 2018, 2019 (Khi chưa xảy ra đại dịch Covid – 19) Sa Đéc đón và phục vụ hàng năm một lượng khách rất lớn, trên 1 triệu lượt du khách, trong đó khách quốc tế gần 50.000 lượt/năm, chiếm hơn 1/3 tổng số lượt du khách toàn tỉnh.
Chuẩn bị hoa Tết tại Làng hoa Sa Đéc
Ngoài ra, các địa phương trong tỉnh Hồng Ngự, Thành phố Hồng Ngự, Tân Hồng, Thanh Bình, Tam Nông, TP. Cao Lãnh, H.Cao Lãnh. Châu Thành, Lấp Vò đều có các mô hình du lịch nông nghiệp đang khai thác, bước đầu mang lại hiệu quả đáng khích lệ, đặc biệt như: Farmstay Việt Mê Kong ở huyện Tam Nông, Homestay Trần Thị Phiến; Điểm du lịch sinh thái Tiên Định ở huyện Hồng Ngự; Điểm du lịch sinh thái Sunny ở TP Cao Lãnh,… Các doanh nghiệp, cộng đồng dân cư ở các địa phương trong Tỉnh cũng đã mạnh dạn phối hợp với Công ty du lịch lữ hành xây dựng những chương trình du lịch khá hấp dẫn như chương trình du lịch “Trải nghiệm một ngày làm nông dân”, “Trải nghiệm mùa nước nổi của ngư dân vùng Đồng Tháp Mười”, “Sắc xuân Đồng Tháp”, “Mỗi ngày một nghề”, “Đi trong màu xanh của vườn cây trái”…
Trong các điểm du lịch cộng đồng, du lịch gắn với nông nghiệp đang hoạt động hiệu quả nổi bật nhất phải kể đến 04 mô hình dưới đây:
Hội quán cùng nhau làm du lịch, các thành viên của Hội quán thời gian qua đều có sự phát triển tốt, đó là tiền đề quan trọng để Hội quán thành lập Công ty TNHH Cùng nhau Đầu tư và Phát triển du lịch.
Việt Mekong Farmstay là nông trại nghỉ dưỡng thuận thiên được phát triển trên nền tảng nông nghiệp và văn hóa địa phương trên không gian đa sắc màu đậm nét hoang sơ của cánh đồng bông súng trắng, bông sen hồng, cỏ xanh, lúa vàng và lúa ma (Lúa trời) giữa đồng với không khí trong lành, tại Tam Nông, Đồng Tháp. Hiện nay Việt Mekong Farmstay là một điểm du lịch thu hút dòng khách cao cấp đặc biệt là lượng khách trẻ có thu nhập cao. Thời diểm chưa phong toả do đại dịch Covid -19, Việt Mê Kông Farmstay đã phục vụ nhiều đoàn khách đến từ các thành phố lớn trong nước và các đoàn khách quốc tế đến từ các nước Đông Âu và Bắc Mỹ. Chi tiêu trung bình khách quốc tế khoảng 80 – 90 USD (2 ngày 1 đêm) và khách nội địa khoảng 70 USD. Đây cũng là một mô hình nổi bật được Viện Nghiên cứu Phát triển du lịch (iTDR) khảo sát phục vụ cho nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp Bộ “Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển du lịch Việt Nam theo hướng tăng trưởng xanh”.
Một góc Việt Mêkong Farmstay – Mô hình du lịch nông nghiệt thuận thiên
Happy Land Hùng Thy là một điểm du lịch OCOP ba sao tại làng hoa Sa Đéc với không gian mát mẻ và thưởng thức các loại hoa kiểng đẹp, du khách còn được trải nghiệm các trò chơi dân gian thú vị như chèo xuồng, bơi thúng, đi cầu thăng bằng, đu dây qua sông, chạy xe đạp qua cầu khỉ, tát ao bắt cá... Đặc biệt Khu vui chơi giải trí miệt vườn Happy Land hùng Thy là một trong những địa chỉ thu hút các hãng lữ hành, công ty, doanh nghiệp tổ chức các hoạt động Teambuilding. Nhờ vào việc nghiên cứu nhu cầu, thị hiếu của du khách, điểm du lịch thường xuyên đầu tư và đổi mới các tiểu cảnh và bổ sung các dịch vụ nên các năm qua đây luôn là điểm tham quan, trải nghiệm và check-in chụp ảnh được du khách khắp các tỉnhthành yêu thích khi đến với Đồng Tháp nói chung, thành phố Sa Đéc nói riêng. Năm 2019 đón được 20.000 lượt khách tăng 33,33% so với 2018.
Homestay Flower and Fog Hùng Trang là mô hình homestay đầu tiên ở tỉnh Đồng Tháp. Các hoạt động trải ngiệm nuôi ếch, trồng hoa và chế biến các món ăn đậm chất miền Tây đem đến cho du khách, đặc biệt là khách quốc tế những trải nghiệm khó quên. Homestay thường xuyên được du khách chấm điểm 5 sao về chất lượng dịch vụ. Đặc biệt, Ông Trần Thanh Hùng – Chủ cơ sở đồng thời là Chủ nhiệm Hội quán cùng nhau làm du lịch. Thành công của Homestay cũng như Hội quán đã truyền cảm hứng cho các hộ cộng đồng tại tỉnh Đồng Tháp mạnh dạn đầu tư phát triển du lịch. Năm 2019, Homestay đón và phục vụ 1.238 lượt khách lưu trú tăng 22,94% so với năm 2018. Doanh thu đạt trên 1 tỷ đồng, tăng 17,4% so với năm 2018.
Mặc dù phát triển du lịch nông nghiệp đang là xu thế và khách du lịch tìm đến các sản phẩm du lịch này ngày một tăng nhưng ban đầu du lịch nông nghiệp tại Đồng Tháp còn mang tính tự phát, hiệu quả chưa cao. Tốc độ tăng trưởng khá tốt nhưng chủ yếu quy mô nhỏ. Sản phẩm du lịch nông nghiệp còn đơn sơ, chưa tận dụng được hết lợi thế để thu hút khách cũng như tăng khả năng chi tiêu từ khách du lịch, chưa có nhiều dịch vụ bổ trợ khác cho khách. Các đơn vị tổ chức hoạt động du lịch của Tỉnh còn lúng túng trong khai thác tiềm năng, lợi thế so sánh, đa dạng sản phẩm du lịch nông nghiệp để hấp dẫn du khách, thúc đẩy nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch nông nghiệp. Phần lớn người nông dân chỉ quen sản xuất nông nghiệp, mặc dù đã được hỗ trợ đào tạo các kỹ năng giao tiếp ứng xử, đón tiếp và phục vụ khách nhưng tiếp thu còn hạn chế nên hoạt động còn thiếu tính chuyên nghiệp…
Để phát huy hiệu quả đã đạt được, trong thời gian tới du lịch nông nghiệp – nông thôn Đồng Tháp tiếp tục tập trung thực hiện có hiệu quả một số giải pháp trọng tâm sau đây:
Đẩy mạnh phát triển du lịch gắn với nông nghiệp – nông thôn gắn với sản phẩm OCOP và tạo dựng hình ảnh địa phương. Khai thác triệt để các yếu tố giá trị tài nguyên văn hóa bản địa, phát huy giá trị di sản văn hóa bao gồm cả văn hóa vật thể và phi vật thể.
Hai ngành Nông nghiệp và VHTTDL cần phối hợp khảo sát, đánh giá toàn diện, khoa học hiệu quả các mô hình du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng trên địa bàn Tỉnh để xây dựng sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn gắn với sản phẩm OCOP theo chương trình OCOP mỗi xã một sản phẩm gắn với phát triển du lịch nông nghiệp - nông thôn.
Triển khai có hiệu quả Dự án Làng văn hóa du lịch Sa Đéc sau khi được phê duyệt. Tiếp tục xây dựng Làng văn hóa du lịch Sen Tháp Mười.
Nghiên cứu phát triển tuyến du lịch đường sông kết nối tour – tuyến các điểm du lịch sinh thái nông nghiệp, khu di tích, điểm du lịch, làng nghề thủ công truyền thống,… đặc biệt các dự án phát triển du lịch sinh thái gắn với chuỗi giá trị sản phẩm từ Sen, đưa hình ảnh hoa Sen và các sản phẩm từ Sen thực sự trở thành sản phẩm du lịch đặc thù của vùng đất Sen hồng.
Nâng cao hơn nữa vai trò quản lý của nhà nước về du lịch theo hướng kiến tạo, năng động và sáng tạo. Có chính sách hỗ trợ, tổ chức cho các hộ đi tham quan thực tế mô hình phát triển nông nghiệp bền vững tại một số địa phương trong nước và nước ngoài (trăm nghe không bằng một thấy) để giúp người dân có thêm kiến thức, trải nghiệm và quyết tâm làm du lịch nông nghiệp – nông thôn.
Mở lớp truyền cảm hứng khởi nghiệp, tập huấn kiến thức về phát triển du lịch gắn với các hoạt động nông nghiệp. Nâng cao nhận thức của cộng đồng dân cư địa phương về phát triển du lịch nông nghiệp sạch, công nghệ cao và nông nghiệp hữu cơ…
Xây dựng và đưa vào khai thác các tour tuyến du lịch nông thôn cho học sinh, sinh viên, du khách thành thị và khách quốc tế, cụ thể như:
+ Tour du lịch “Về thăm Làng Hòa An xưa” trải nghiệm các hoạt động làng Hoà An xưa kết hợp tham quan Bảo tàng tổng hợp Tỉnh, viếng Đền thờ Ông Bà Đỗ Công Tường và tham quan tìm hiểu khu hành chính của UBND Tỉnh.
+ Tour du lịch “Về Làng nghề thủ công truyền thống” trải nghiệm Làng nghề dệt choàng Long khánh kết hợp tham quan Đình Long Khánh, làng rau hữu cơ và tắm cồn, lưu trú tại các ngôi nhà cổ.
+ Tour du lịch “Về Làng quê thân thiện Cồn Phú Mỹ xanh” trải nghiệm nét sinh hoạt làng quê tại Homestay, tham quan trải nghiệm mô hình du lịch nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại Trang trại ECOFARM kết hợp viếng Đền thờ Trần Văn Năng.
+ Tour du lịch “Về Làng chiếu trải nghiệm Chợ ma” tham quan trải nghiệm làng nghề dệt chiếu Định Yên, Chợ chiếu (Chợ ma) kết hợp tham quan Đình Định Yên, lưu trú tại Homestay Huỳnh Gia (nhà cổ gia đình Ông Huỳnh Phước Dũng).
+ Tour du lịch “Về Làng văn hóa du lịch Sa Đéc” tham quan trải nghiệm các hoạt động trồng, chăm sóc hoa kiểng tại Làng hoa kiểng Sa Đéc, trải nghiệm Làng bột kết hợp thưởng thức ẩm thực bánh dân gian Nam bộ và tham quan nhà cổ Huỳnh Thủy Lê, Chùa Kiến An Cung và các di tích lịch sử văn hóa tại TP Sa Đéc.
+ Tour du lịch “Về Làng văn hóa du lịch Sen Tháp Mười” tham quan chụp ảnh, trải nghiệm, thưởng thức ẩm thực sen và mua sắm sản phẩm chế biến từ sen kết hợp thăm viếng khu di tích Gò Tháp, trải nghiệm hoạt động văn hóa tâm linh gắn với tìm hiểu, khám phá văn hóa phù Nam…
Gắn chặt du lịch nông nghiệp với phát triển du lịch cộng đồng với xây dựng nông thôn mới và nông thôn mới nâng cao, khai thác các giá trị văn hoá bản địa, làng nghề truyền thống, quà lưu niệm, đặc sản địa phương… nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của mô hình du lịch – nông nghiệp phát triển nhanh, ổn định, bền vững./.
KHÁNH VÂN
